Hz. Yûsuf Kurân'da adı geçen peygamberlerden birisi olup,

Yakub Peygamber'in oğludur. Nesebi Hz. İbrahim'e kadar varır (Kamil Miras,

Tecrid Tercemesi, IX, 139).

Kur'ân-ı Kerîm'de kendi adını taşıyan bir sûre vardır. Tamamı

111 âyet olan bu sûrenin 98 âyeti (4-101) Hz. Yûsuf'tan bahseder. Bu âyetlerde

anlatıldığına göre Hz. Yûsuf'un hayat hikâyesi özetle şöyledir:

Hz. Yûsuf'un on bir tane erkek kardeşi vardı. Yûsuf fevkalâde

güzel ve son derece zekî idi. Babaları Hz. Yakub en çok Yûsuf'u seviyordu. Bu

sevgiyi ağabeyleri kıskanıyorlardı.

Yûsuf (a.s) bir gece rüyasında on bir yıldızın, güneş ve ayın

kendisine secde ettiklerini gördü. Bu rüyayı babasına anlattı. Babası rüyanın,

Hz. Yûsuf'un büyük bir adam olacağına işaret olduğunu anladı ve Yûsuf'a rüyasını

ağabeylerine anlatmamasını tembihledi. Ancak, ağabeyleri bundan haberdar oldular

ve Yûsuf'u öldürüp bir yere atmayı planladılar. Babalarından izin alarak, gezip

eğlenmek bahanesiyle Yûsuf'u alıp kırlara,götürdüler. Onu bir kuyuya attılar,

gömleğini da kana bulayarak, "Yûsuf'u kurt kaptı" diye babalarına yalan

söylediler.

Kuyunun yanından geçmekten olan bir kafile Yûsuf'u buldu ve

köle olarak satmak üzere alıp, Mısır'a götürdüler. Orada az bir fiyatla onu Azîz

(maliye bakanı)'e sattılar.

Azz'in hanımı Yûsuf'a göz koydu. Onu kendisiyle beraber

olmaya çağırdı. Yûsuf (a.s) bunu kabul etmeyince, ona iftira edip kocasına

şikayet etti ve hapse attırdı.

Hz. Yûsuf senelerce hapiste kaldı. Orada hükümdarın

şerbetçisi ve aşçısı ile tanıştı. Onların gördükleri dünyaların yorumunu yaptı.

Birisinin, kurtulup efendisinin hizmetine devam edeceğini, diğerinin ise

öldüreceğini söyledi. Sonunda dediği çıktı. Hz. Yûsuf, kurtulana, kendisini

efendisinin yanında anmasını istedi.

Hükümdar bir gece rüyasında yedi zayıf ineğin yedi semiz

ineği yediğini ve yedi yeşil başakla yedi kuru başak gördü. Bu rüyanın yorumunu

yaptırmak istedi. Hz. Yûsuf'un rüya yorumu yaptığını öğrendi ve onu hapisten

çıkarıp, rüyasını anlattı. Hz. Yûsuf, yedi sene bolluk olacağını, peşinden gelen

yedi senenin ise kıtlıkla geçeceğini söyledi. Bunun üzerine hükümdar, Hz.

Yûsuf'u maliye bakanlığına getirdi. Yûsuf (a.s) bolluk yıllarında bütün

ambarları zahire ile doldurttu; kıtlık yılları gelince bu zahireyi halka

dağıtmaya başladı. Aynı kıtlık, Hz. Yûsuf un babasının memleketi olan Ken'an

diyarında da yaşandı.

Yûsuf (a.s)'un kardeşleri de zahire almak için iki kez Ken'an

ilinden Mısır'a geldi. Sonunda Yûsuf (a.s) kardeşlerine kendini tanıttı ve

onları affettiğini belirterek, "Bugün azarlanacak değilsiniz, Allah sizi

bağışlar, o merhametlilerin merhametlisidir" (Yûsuf, 92) dedi. Yûsuf (a.s),

babası, annesi ve kardeşlerinin tamamını Mısır'a davet etti.

Ailesi Mısır'a vardığında Yûsuf (a.s) anne ve babasını tahta

oturttu; diğer onbir kardeşi ise Hz. Yûsuf'un önünde eğildiler. O zaman Yûsuf

(a.s); "Babacığım, işte bu vaktiyle gördüğüm rüyanın çıkışıdır; Rabbim onu

gerçekleştirdi. Şeytan benimle kardeşlerimin arasını bozduktan sonra, beni

hapisten çıkaran, sizi çölden getiren Rabbim, bana pek çok iyiliklerde bulundu.

Doğrusu Rabbim, dileğine lütufkardır. O şüphesiz, bilendir, hâkimdir"

(Yûsuf,100) dedi. Bu şekilde İsrail oğulları, Filistin'den Mısır'a gelip

yerleşmiş oldu. Bir süre sonra Yakub (a.s) vefat etti. Yûsuf (a.s), Allah

Teâlâ'ya şöyle münacatta bulundu: "Rabbim, bana hükümdarlık verdin, rüyaların

yorumunu öğrettin. Ey göklerin ve yerin yaratanı! Dünya ve âhirette koruyanım

sensin! Benim canımı, Müslüman olarak al! Ve beni iyilere kat!" (Yûsuf, 101).

Yûsuf (a.s)'un hayat hikayesi Kur'ân-ı Kerîm'de "Ahsenü'l-Kasas, Kıssaların en

güzeli" ünvanını aldı. Pek çok olayları içeren bu hayat hikâyesi için Allah

Teâlâ şöyle buyurdu: Ândolsun ki, Yûsuf ve kardeşlerinin olayında, soranlara

nice ibretler vardır" (Yûsuf, 7).

Yûsuf (a.s)'un defnedildiği yer, rivâyetlere göre, İbrahim

(a.s)'in medfun bulunduğu Kudüs yakınlarında Halilü'r-Rahman kasabasındadır.

Mefail HIZLI